ZIEKTEN

Raadpleeg ALTIJD eerst uw reptielenarts of dierenarts met meer reptielen ervaring, voordat uzelf loopt te "dokteren". Onderstaand is enkel om aan te geven wat er aan de hand zou kunnen zijn als u zich uw situatie herkend in de onderstaande teksten....

Vitamine D3 tekort:
Een tekort aan vitamine D3 kan bij schildpadden leiden tot zachte misvormde botten en een zacht schild (Rachitis of Engelse ziekte). Dit kan verholpen worden door het toedienen van een poeder met onder meer de vitamines A , D3 en calcium. Toch blijven vaak de misvormingen in het schild zichtbaar. Bij reptielen kunnen embryo's door gebrek aan vitamine D3 in het ei sterven, omdat zij door hun zwakke botten niet in staat de eischaal te openen. Als zij toch uit het ei komen, ziet men vaak dat zij een misvormde schedel hebben en pootjes die het lichaam niet kunnen dragen. Meestal moeten insecten- en planteneters extra vitamine D3 krijgen via voedsel, drinkwater of door middel van zon- of ultraviolet kunstlicht. Onder invloed van zon- en UV-kunstlicht kan het lichaam zelf vitamine D3 aanmaken. Het is van belang dat dieren die weinig buiten zijn, 's winters deze vitamine in het voer krijgen toegediend, of indien mogelijk door een lamp met ultraviolet licht worden beschenen. Schildpadden kunnen vitamine C zelf aanmaken hebben dit niet in hun voeding nodig. Het meest eenvoudig is om dagelijks een kleine hoeveelheden multivitaminen in de vorm van druppels via de voeding te geven. Zorg er hierbij wel voor dat u verse vitaminedruppels gebruikt die op de juiste wijze (koel en donker) worden bewaard. Let er daarnaast ook op dat overmaat schaadt!!!!!

Vitamine D3 overmaat:
Kan leiden tot verkalking van de zachte weefsels, o.a. de grote slagaders. Overmaat aan vitamine D kan ontstaan door overmaat van toediening, maar kan ook het gevolg zijn van chronische nierbeschadiging.

Vitamine A tekort:
Komt vooral voor bij moerasschildpadden en kenmerkt zich door de opgezwollen oogleden en de aan elkaar vastgekleefde oogleden. Uiteindelijk gaan de schilpadden hun voedsel weigeren. De behandeling en preventie van dit probleem bestaat uit voldoende vitamine A preparaat aan het voedsel toe te voegen. Ga hiervoor langs uw dierenarts.

Vitamine A overmaat:
Een overdosis van vitamine A kan leiden tot droge en loslatende huid van poten en hals. Op den duur kunnen zelfs open wonden ontstaan. Zet deze dieren zo snel mogelijk op een vitamine arm dieet en laat de wonden behandelen.

Vitamine B1 tekort:
Kan ontstaan door eenzijdige visvoeding. De dieren vertonen gewichtsverlies ondanks een normale eetlust. Het is van groot belang om zoveel mogelijk variatie in de voeding aan te brengen.

Tekort aan mineralen:
Tekort aan calcium kan ontstaan bij een laag calciumdieet of bij een ongunstige Calcium / Fosfor verhouding. Een calcium gebrek kan leiden tot verzachting van het schild en botmisvormingen. Het kan worden voorkomen door het toedienen van een poeder of druppels over het voer met onder meer de vitamines A , D3 en calcium.

Legnood:
Een dier met legnood moet behandeld worden door een dierenarts met een wee opwekkende preparaat. Vooral in het voorjaar na de paring (of zelfs zonder paring) zal de vrouwelijke schildpad eieren produceren. Uiteraard zal ze dit alleen doen als ze ook in goede conditie verkeert en ze zich prettig voelt in haar omgeving. Het gebeurd soms dat ze wel eieren aanmaakt maar niet kwijt kan. Dit is een erg vervelende zaak voor de dieren. Ze krijgt het dan vaak ook benauwd en ze zal door haar mond gaan ademen, soms gaat ze onrustig heen en weer kruipen en komt er slijmerige uitvloei uit de cloaca door het veelvuldig persen. Dit noemen we legnood. Legnood heeft een aantal mogelijke oorzaken zoals:
- Verkeerd ingericht terrarium: bijvoorbeeld geen zanderige bodem om eieren in te graven.
- Breukeieren: Door voortdurend persen kunnen een of meerdere eieren breken. Hierbij kan ook inwendige beschadiging optreden
  of perforatie.
- Kalkgebrek: Dit kan komen door eenzijdige voeding. Bij legnood is het belangrijk om direct naar een dierenarts te gaan. D.m.v. een
  röntgenfoto kan worden vastgesteld of er eieren aanwezig zijn en of deze al dan niet gebroken zijn.

Verwondingen:
Verwondingen van de huid Verwondingen worden voornamelijk veroorzaakt door beten van ander schildpadden. De wonden moeten schoongemaakt en gedesinfecteerd worden. Soms moet zalf gebruikt worden of moet antibiotica worden toegediend. Een gewonde schildpad moet apart gehouden worden op het droge. Alleen voor het voeren moeten waterschildpadden in het water gezet worden. Verwondingen van het schild Bij smalle of ondiepe letsels is het goed droog houden en zalven van de wond vaak voldoende. Bij brede of diepe letsels moet het schild extra worden verstevigd. Ga hiervoor altijd naar uw dierenarts.

Schildrot:
Schildrot ontstaat door een infectie van het schild met bacteriën en/of schimmels. Vooral beschadigingen aan het schild zijn een plaats waarlangs deze organismen het lichaam binnen dringen. Ook een onevenwichtige voeding kan tot schildafwijkingen leiden, zodat het gevoeliger wordt voor een infectie. In een vochtig milieu kunnen bacteriën en schimmels beter groeien, zodat de infectiedruk hoog kan worden. Bij schildrot zien we een verkleuring en afbrokkelen van het schild. Bij een doorgaande infectie raakt ook de lederhuid aangetast en later kan zelfs het botweefsel daaronder aangetast worden, waarbij het kan komen tot de vorming van abcessen in het bot. De dood kan zelfs optreden als deze abcessen doorbreken naar de buikholte. Als de dieren erg aangetast zijn, willen ze vaak niet meer goed eten. Zorg daarom altijd voor een goede voeding en goede hygiëne. Zorg ervoor dat schildpadden hun schild niet kunnen beschadigen aan ruwe oppervlakten en dat ze altijd een kans hebben om hun schild te drogen onder een warmte lamp. Schimmels en bacteriën groeien meestal slechter in een zuur milieu, een pH van minder dan 6,5 is dan ook ideaal. Behandeling bestaat uit het curetteren van het schild en antibioticumzalf of eventueel parenterale antibioticum, maar raadpleeg uw dierenarts hiervoor.

Papegaaienbek:
Normaal gezien moet de buitenkant van de mond goed gesloten zijn. Bij een 'papegaaienbek 'groeit de bovenkant van de mond te ver door, waardoor het dier op lange termijn geen voedsel meer kan opnemen. Dit is meestal het gevolg van te zacht voedsel. De overtollige hoornvorming moet voorzichtig worden afgevijld. Je kan deze 'papegaaienbek' voorkomen door harder voedsel te geven.

Longontsteking:
Oorzaken zijn tocht en een te koude omgeving. De dieren worden eerst verkouden waarbij we soms al wat waterige uitvloeiing kunnen waarnemen uit de neusgaten. Vaak zien we dan dat de dieren luchtbellen blazen uit de neusgaten. Door verzwakking van de slijmvliezen zijn deze vatbaar voor bacteriële infecties zodat de uitvloeiing al snel wit wordt (pus). Door de bouw van een schildpaddenlong zal een longontsteking zich zeer snel uitbreiden over een groot deel van de longen. Dit is in tegenstelling tot de zoogdierlong die een ontstekingsproces zo snel mogelijk zal proberen in te kapselen. Een ander zeer belangrijk verschijnsel is verminderde eetlust tot geheel niet meer eten. Bij waterschildpadden zien we nog een typisch verschijnsel, namelijk scheef zwemmen bij aantasting van slecht één longhelft. Verder kunnen ze problemen hebben bij het duiken als er teveel lucht in de longen achterblijft. Als er te weinig lucht in longen zit dat hebben ze moeite met het blijven drijven. Ook landschildpadden gaan scheef drijven indien één long erger aangetast is dan de andere. Voor de lucht wordt een temperatuur van 28-30° C aangeraden en voor het water 24-28° C. Verder dienen landschildpadden iedere dag een warm bad te krijgen (een kwartier in water van 35° C). Als we de schildpadden al lang niet meer eten kunnen we ze dwang voederen met bijvoorbeeld nutrisoya. Verder is een behandeling van antibioticum en vitaminen absoluut nodig. Ga daarom zo snel mogelijk naar uw dierenarts.

Diarree:
Wanneer uw schildpad diarree heeft kunnen er verschillende oorzaken zijn. De meest voorkomende oorzaak is verkeerde voeding, zoals bedorven of slecht verteerbare voeding. Hierbij kan een paar dagen vasten vaak een oplossing zijn, daarna moet de voeding aangepast en indien nodig verbeterd worden. Andere oorzaken kunnen zijn parasitaire of bacteriële infecties. Dit kan vastgesteld worden m.b.v. ontlasting onderzoek.

Parasieten:
Diarree, braken, bloed of slijm in de ontlasting. Soms alleen maar slechte eetlust en/of vermagering en verzwakking. Soms kunnen er sporen van wormen en worm-eitjes met het blote oog in de ontlasting worden waargenomen. Dit zijn allemaal symptomen die kunnen optreden bij een parasitaire infectie van het maagdarmstelsel met onder andere flagellaten, amoeben, wormen of coccidia. Bij twijfel, raadpleeg uw dierenarts. Een dierenarts kan bij microscopisch onderzoek van een vers mestmonster snel zien wat voor parasieten het zijn, en de juiste medicatie voorschrijven.

Worminfecties uiten zich in diarree en vermagering, soms zijn wormen zichtbaar in de ontlasting. De schildpad kan behandeld worden met een ontwormingsmiddel. Deze behandeling moet na 2 weken herhaald worden.

Flaggelaten zijn eencellige parasieten. Zij veroorzaken Diarree, vermagering, slijmerige urine en de schildpad kan apathisch worden. Flaggelaten kunnen door de dierenarts behandeld worden met injecties. De totale behandeling duurt ongeveer 8 weken. Naast behandeling bij de dierenarts is het belangrijk om het terrarium goed te reinigen.

Coccidiose wordt veroorzaakt door een in de darm levende parasiet. De klachten die de schildpad kan krijgen zijn stinkende ontlasting, vermagering, braken, diarree met bloed, de bek telkens open en dicht doen en wurgachtige bewegingen maken. Coccidiose kan bij een dierenarts worden vastgesteld d.m.v. een mestonderzoek. Coccidiose kan met medicijnen behandeld worden, daarnaast moet regelmatig mestonderzoek gedaan worden. Bij iedere vorm van parasieten is het belangrijk om het terrarium goed te ontsmetten. Zieke dieren moeten apart gehouden worden. De temperatuur van de omgeving moet verhoogt worden tot ongeveer 28-30 graden Celsius. En bij coccidiose tot boven de 34 graden.

Niet willen eten:
Schildpadden zijn koudbloedige dieren. Hun lichaam werkt alleen goed als de temperatuur van het water rond de 20-25 graden Celsius is. Tevens moeten zij zich kunnen opwarmen onder een warmtelamp. Als ze het koud hebben eten ze niet. Wanneer een schildpad een week of langer niet eet terwijl de temperatuur goed is, kan de schildpad ziek zijn. Het is verstandig om dan naar een dierenarts te gaan. Het kan dan nodig zijn om de schildpad te dwangvoeren. Dit moet gebeuren met speciale weke voeding en soms moet zelfs een sonde worden gebruikt

Verstopping:
Verstoppingen van het maagdarmstelsel kunnen ontstaan als er zand en stenen worden mee gehapt met voer dat niet in een bakje ligt, als er te weinig drinkgelegenheid is of als het voedsel te vezelarm is. Dieren ontlasten niet meer, hebben een dikke buik en persen vaak. Om de schildpad te laxeren kan deze gedurende ongeveer 30 minuten in een lauwwarm bad gezet worden. Hierdoor wordt de darmperistaltiek gestimuleerd. Uw dierenarts kan dit versterken door zonnebloemolie, paraffine of glycerine via een sonde via de slokdarm in/voor de maag te brengen. Heeft u al een paar dagen geen ontlasting gezien ga dan direct naar een dierenarts. De ontlasting moet zo snel mogelijk verwijderd worden. Om te zien of er een vreemd voorwerp aanwezig is kan eventueel een röntgenfoto gemaakt worden.

Prolaps van cloaca of darm:
Bij een prolaps is een deel van de endeldarm naar buiten gekomen. De oorzaak hiervan is niet helemaal bekend. Mogelijk heeft het te maken hebben met legnood of slechte leefomstandigheden. Door een dierenarts moet de darm weer terug geduwd worden. Vaak is het nodig om deze met een paar hechtingen vast te zetten. Onder normale omstandigheden zal de schildpad goed genezen.

Middenoorontsteking (Otitis media):
Bij middenoorontsteking ontstaat er een verdikking aan de zijkant van de kop, net achter de ogen. Dit is het uitpuilen van het trommelvlies. Oorontsteking kan behandeld worden met antibiotica. In ernstige gevallen moet de zwelling ingesneden worden om pus te verwijderen. Daarnaast is het belangrijk om het water in het terrarium te verversen en de temperatuur moet verhoogd worden tot 28-30 graden Celsius.